Na het uitbreken van de oorlog zijn mijn vader en ik naar Rotterdam geweest om te kijken hoe de familie die daar woonde het er af gebracht had. Dat was op 22 mei 1940. Terwijl we op het trammetje stonden te wachten, kwamen er groepen Duitse soldaten, al zingend door het “weegje van Buijs”, richting Ouddorp. In Rotterdam aangekomen, wisten we niet wat we zagen. De binnenstad was één grote puinhoop. De familie woonde gelukkig niet in het getroffen gebied. Het Maasstation bood een verschrikkelijke aanblik. De fietsen van de forensen stonden, zwart geblakerd, allemaal met verbrande banden bij elkaar voor het station. De rails van de tram stonden steil omhoog de lucht in. Later in de oorlog konden we via de schippers uit Dirksland, aardappelen en andere levensmiddelen naar Rotterdam sturen. Dat kwam meestal wel goed aan. Met die schippers, o.a. Leen Stolk, ruilde ik weer kolen voor tarwe en lijnzaadolie. Ook waspoeder hadden ze wel eens in de aanbieding. Ook de Hervormde dominee, Van der Endt, die een jong gezin had, kon ik op die manier aan waspoeder helpen. Op zeker ogenblik kreeg ik opdracht om zakken te halen voor “Kartoffelen” bij de haven van Middelharnis. Het was regenachtig weer .Tot overmaat van ramp kreeg ik ook nog een lekke band. Dus moest de zaak worden overgeladen. Ik werd begeleid door een jong soldaatje, een z.g.” Ostmarker” ( Oostenrijker) , die gedwongen aan de oorlog deelnam. In Ouddorp moesten we de zaak lossen. We waren met drie man, waaronder Beije Keijzer, die voor Thijs Both reed. In Ouddorp raakten we elkaar kwijt. Ik was om half drie ‘s nachts thuis en ging direct naar bed. De andere morgen kwam Beije Keijzer aan de deur om te zeggen dat er een geweer op mijn wagen was blijven liggen. Dat was natuurlijk van dat jonge soldaatje! Ik wist dat hij was ingedeeld bij de “Hilfmarine “ in Ouddorp en in de pastorie zat. Dat geweer heb ik onder het hooi gestopt, met de bedoeling het terug te geven als hij er om kwam. Toen ik echter over “de heule” kwam, stonden daar Thijs T. en Arjaan M., twee NSB’ers. Tot overmaat van ramp riep Beije Keijzer of ik dat geweer nog had! Gelukkig hoorden ze het niet, maar ik vertrouwde het ook niet meer. Oud-politieman Zandee hadden ze ook om het leven gebracht omdat hij een antiek pistool in huis had! Ik heb toen besloten om dat geweer weg te brengen naar de Duitsers die op Stelle zaten. Met dat geweer op mijn rug, ben ik er naar toe gefietst. De commandant was ook een “Ostmarker” en niet vervelend. Daar heb ik de zaak uit de doeken gedaan, en verteld waar de soldaat gelegerd was. Het liep alles bij elkaar nog goed af voor die soldaat, voor hetzelfde geld was hij gefusilleerd, je wapen kwijt in oorlogstijd is natuurlijk een kwalijke zaak!
We werden wel gedwongen om voor de Duitsers te rijden, maar van paardenvordering hadden we geen last. We kochten altijd hengsten, die moesten ze niet. Ook stonden hier veel z.g. Wehrmachtspalen. Met ploegen gingen we er gewoon omheen. Er zaten hier geen verbindingsdraden tussen de palen, waardoor erop geplaatste mijnen konden ontploffen bij botsingen. Jan de Keijzer en Helmstrijd zouden ook eens samen palen gaan halen in de polder Oud-Melissant, achter de Nieuweweg. Ze hadden twee palen naast elkaar over de sloot geschoven, waarover ze naar de andere kant moesten zien te komen. Toen Helmstrijd er over moest met zijn lange jas, ging het niet goed. De jas hing in het water. Toen ze elkaar weer tegen kwamen op het dorp zei Helmstrijd, die nogal droog iets kon zeggen,: “Ik heb niet veel plezier van het hout gehad, ik heb alles moeten verstoken om mijn jas weer droog te krijgen “!

Op het gors bij Stelle is een Duitse Messerschmitt neergekomen, net op het slik. De piloot zat dood in zijn toestel. Ook in het poldertje van Sieling en aan het eind van de Couwersweg zijn er toestellen neergekomen. Een aantal is waarschijnlijk door eigen afweergeschut naar beneden gehaald. (zie 1 januari 1945).
Ook gebeurde het een keer dat we om 13.00 uur op het tramstation in Melissant moesten zijn. Twaalf wagens: Jan Hendriks voor Kort, Bredeveld voor Joppe, Hans Frederiks voor Sieling enz. Wat we moesten doen was niet duidelijk. Aan een begeleidende soldaat vroegen we wat de bedoeling was. We moesten kolen halen en hij moest “mitfahren”, o.a. naar Ooltgensplaat en Stad aan het Haringvliet. De tram reed al niet meer. ’s Nachts hebben we dat gedaan. Jan Witvliet was er ook bij. We hadden zelf ook een aantal zakken bij ons, die we met kolen konden vullen. Onderweg hebben we die eraf gegooid om ze later weer op te halen. Omdat we in de gevarenzone gewerkt hadden, kregen we als beloning nog twee grote brokken briketkolen! Jan Witvliet en Willem Mijnders deelden ook in de buit!

Toen we een keer aan het slachten waren, kwam politieman Vos kijken. Ik zeg: “Ga maar naar binnen om de koffie, we zijn veel te druk”! Terwijl hij binnen was heb ik een stuk spek en een paar stukken vlees in zijn fietstas gedaan. Toen hij terug kwam zei ik: ”Ga nu eerst maar naar huis je tas uitpakken, en niet meer terugkomen! We hebben hem niet meer gezien! Rens Kievit had ook een keer een groot varken, maar hij wilde het kwijt omdat hij het niet langer durfde te houden. Koos Goedegebuur kocht het van hem om het bij ons te slachten. Van Thijs Verkerk mocht ik een wagentje gebruiken met luchtbanden. Omdat er toen nog een oprel was bij Izak Neels, moesten we daar van de dijk af. Omdat Koos de bocht te kort nam, kantelde het wagentje en rolde het varken van boven naar beneden!
Gelijk kwam er een fietser aan, Hans van Ast. Die dacht dat er een zak tarwe naar beneden rolde!
Ook heb ik nog een keer een harmonium van een schooljuffrouw uit Herkingen, dat toen geïnundeerd was, naar Nieuwe Tonge moeten brengen met een wagen. Ik moest het bij de Duitse commandant brengen, die wilde “Klavierspielen”, maar kon het niet voor de deur afleveren want midden in het dorp was een versperring aangebracht waar ik niet door kon met paard en wagen. Ze hebben het er heen gedragen

Met dank aan Dhr. G.S. Both voor het beschikbaar stellen van dit artikel uit zijn boek ‘ Bezet, Belaagd, Bevrijd’.

0 antwoorden

Plaats een Reactie

Meepraten?
Draag gerust bij!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.